Osmanlı Borçları - Mahfi Eğilmez yazısı alıntı

Osmanlı Devleti'nden Türkiye Cumhuriyeti'ne kalan borçlar konusu yıllardır tartışma konularının değişmezlerindendir. Mahfi Eğilmez hocamız kendi blog sayfasında bu konuya dair ufak ve yeterli bir yazı paylaşmış. Not düşmek adına, yazıyı alıntı yaparak burada da yayınlıyor ve en sonunda blog adresini paylaşıyorum.

"OSMANLI'DAN DEVRALDIĞIMIZ BORÇLAR

1923'de batılı ülkelerin ortalama kişi başına geliri 6000 dolar, Türkiye'nin aynı standartlara göre düzeltilmiş geliri ise 700 dolardı. 1938'de batılı ülkelerin ortalama kişi başına geliri 4800 dolara düşmüş, Türkiye'nin kişi başına geliri ise 1730 dolara çıkmıştı (Ölçüm Uluslararası Geary Khamis dolarıyla Ünlü iktisat tarihçisi Angus Maddison'a aittir). İlk yurtdışı borçlanma Abdülmecid tarafından 1854 yılında Kırım savaşını finanse etmek için alınmıştır. Bu borçlanmanın ardından peş peşe borçlanan Osmanlı İmparatorluğu borçlarını ödeyemeyecek duruma gelinca borç veren batılı ülkeler bu borçları tahsil etmek için Düyunu Umumiye idaresini kurmuşlardır. Böylece Osmanlı İmparatorluğu mali yönetimini başkalarına teslim etmiştir. Osmanlı İmparatorluğunun dağılmasından sonra bu borçlar imparatorluğu oluşturan ülkelere ilgisine göre paylaştırılmıştır. Lozan Antlaşmasına göre 1912 öncesi borçların % 62si, 1912 sonrası borçların % 77'si TÜrkiye'ye kalmıştır. Osmanlı'dan devralınan borçların ödenmesi 1954 yılında bitirilmiştir. Devralınan borçlar 145 milyon Osmanlı altın lirası tutarındaydı. Borçların bir bölümü varlık vergisiyle ödenmiştir. Bonoya bağlı borçlar 1989'a kadar ödenmeye devam etti. (Osmanlıdan devralınan ekonomik yapı için bkz: Hayri R. Sevimay "Cumhuriyete Girerken Ekonomi, Osmanlı Son Dönem Ekonomisi" 1995.)"

Mahfi Eğilmez

Kaynak: http://megilmez.blogspot.com/2011/12/osmanlidan-devraldigimiz-borclar.html